🔰 #वाचन_संकल्प_महाराष्ट्र -महाराष्ट्राचा वाचन-ज्ञान महोत्सव 2025
पुस्तक घडवतो -सशक्त मस्तक...!
लेख क्र.46
पुस्तक क्र.45
पुस्तकाचे नाव : Master Your Emotions & Motivation
लेखक : थिबॉ म्युरिस
पुस्तक प्रकार : मानसशास्त्र - जीवन तत्वज्ञान -प्रेरणादायी (बेस्ट सेलर )
रेटिंग: ⭐⭐⭐⭐ (4/5)
दिनांक 1 जानेवारी ते 15 जानेवारी ह्या पंधरवढ्यात महाराष्ट्र शासनाने जाहीर केलेल्या #वाचन_संकल्प_महाराष्ट्र ह्या वाचन महोत्सव प्रकल्पाबद्दल मागे एका पोस्टला आपण सर्वांनी लाख मोलाची भर टाकल्याने माझ्या वाचन प्रेरणा चळवळीला उत्साहाची लाट आल्याने खूप साऱ्या वाचकांनी मला काही सकारात्मक सूचनासह काही जगप्रसिद्ध बेस्ट सेलर पुस्तकांची ओळख आणि समिक्षा लिहण्याचा दिलेला सल्ला त्याबद्दल धन्यवाद मित्रांनो...
आजच्या शालेय आणि महाविद्यालयिन विद्यार्थ्यासह विविध समाज माध्यमांवर ज्ञानकण शोधणाऱ्या वाचकांसाठी बेस्ट सेलर पुस्तकांची नुसती यादी प्रकाशित करण्यापेक्षा त्या त्यां पुस्तकातील जीवन उपयोगी मूल्यं, त्याची समाजभिमुखता, काळानुरूप होणाऱ्या बदलांमधील अनुकलता, जीवन प्रेरणा, विविध प्रकाशनांनी मराठीत उपलब्ध करून दिलेल्या प्रादेशिक भाषा आणि जागतिक किर्तीच्या पुस्तकातील वेगळेपण मराठी वाचकांसाठी ज्ञान-पर्वंणी ठरावी ह्या हेतूने मी स्वतः काही पुस्तकांचं केलेलं ज्ञानार्जन.. आपणा सर्वाच्या सेवेत ह्या #वाचन_संकल्प_महाराष्ट्र - 2025 ह्या अनोख्या वाचन-महोत्सवात आजचं पुस्तकं...
📕 "Master Your Emotions & Motivation"
थिबॉ म्युरिस (Thibaut Meurisse) यांचे Master Your Emotions & Motivation हे पुस्तक आत्मसंयम, मानसिक आरोग्य, आणि प्रेरणा याविषयी अत्यंत सखोल मार्गदर्शन देते. हे पुस्तक खास करून त्यांच्या वाचकांसाठी लिहिले आहे, जे भावनांवर नियंत्रण मिळवू इच्छितात आणि स्वतःला नेहमी प्रेरित ठेवू इच्छितात. आत्म-सुधारणेच्या (Self-Improvement) प्रवासात असणाऱ्या लोकांसाठी हे अत्यंत उपयुक्त पुस्तक आहे.
📕 ह्या पुस्तकाचा सारांश... ✍️
पुस्तक दोन मुख्य विभागांमध्ये विभागले गेले आहे –
1. भावनांवर नियंत्रण (Mastering Emotions)
2. प्रेरणेला चालना देणे (Boosting Motivation)
🔰भाग 1: भावनांवर नियंत्रण (Mastering Emotions)
थिबॉ म्युरिस सांगतात की आपल्याला आपल्या भावनांवर पूर्ण नियंत्रण मिळवायचे असल्यास, सर्वप्रथम त्यांच्या मुळाशी जाणे महत्त्वाचे आहे. आपण नकारात्मक विचार आणि भावनांना कसे हाताळतो यावर आपले मानसिक आरोग्य आणि जीवनशैली अवलंबून असते.
1.1 भावना समजून घेणे...
भावना म्हणजे मेंदूतील केवळ रासायनिक प्रतिक्रिया नसून आपल्या विचारसरणीचे प्रतिबिंब असते.
आपल्याला विशिष्ट प्रकारच्या भावना का निर्माण होतात, याची जाणीव असणे आवश्यक आहे.
भावना तात्पुरत्या असतात आणि त्या कायमस्वरूपी नसतात, हे समजून घेतल्यास आपण त्या सहजपणे हाताळू शकतो.
1.2 नकारात्मक भावना कमी करण्याचे तंत्र..
लेखकाने नकारात्मक भावना कमी करण्यासाठी काही प्रभावी तंत्र दिली आहेत:
स्वतःच्या भावना निरीक्षण करणे (Observe Your Emotions) – जेव्हा तुम्हाला राग, दुःख किंवा निराशा वाटते, तेव्हा त्या भावनेचे मूल्यमापन करणे महत्त्वाचे आहे.
मूलभूत कारण शोधा (Find the Root Cause) – प्रत्येक नकारात्मक भावनेला काहीतरी कारण असते. स्वतःला विचारणे, "माझ्या या भावनेमागील कारण काय आहे?"
भावनांचा स्वीकार करा (Accept and Let Go) – आपण ज्या भावनांना दडपतो त्या अधिक तीव्र स्वरूपात परत येतात. त्यामुळे भावना स्वीकारणे हे त्यांना व्यवस्थापित करण्याचा पहिला टप्पा आहे.
विचार आणि भावनांमधील फरक ओळखा (Separate Thoughts from Feelings) – कधी कधी नकारात्मक भावना आपल्या चुकीच्या विचारसरणीमुळे निर्माण होतात. म्हणूनच, विचार आणि भावना वेगवेगळ्या ठेवणे आवश्यक आहे.
1.3 सकारात्मकता वाढविण्याची साधने..
थिबॉ म्युरिस यांनी सकारात्मक भावनांचा विकास करण्यासाठी काही उपयुक्त पद्धती सुचवल्या आहेत:
कृतज्ञता (Gratitude Practice) – दररोज आभार व्यक्त करण्याची सवय सकारात्मकता वाढवते.
ध्यान आणि आत्मचिंतन (Meditation & Reflection) – ध्यान आणि स्वतःच्या भावनांवर आत्मचिंतन केल्याने मन अधिक स्थिर राहते.
शारीरिक हालचाली (Physical Movement) – व्यायाम, योग, किंवा नृत्यामुळे डोपामाइन आणि सेरोटोनिनचे प्रमाण वाढते, ज्यामुळे सकारात्मकता निर्माण होते.
आनंदी आठवणींचा पुन्हा अनुभव घ्या (Revisit Happy Memories) – आपल्या आनंददायक क्षणांचा पुन्हा विचार करून मन सकारात्मक ठेवता येते.
🔰भाग 2: प्रेरणेला चालना देणे (Boosting Motivation)
थिबॉ म्युरिस सांगतात की प्रेरणा ही स्थिर नसून, ती वेळोवेळी बदलते. त्यामुळे दीर्घकाळ टिकणाऱ्या प्रेरणेसाठी योग्य मानसिकता आणि सवयी आवश्यक असतात.
2.1 प्रेरणा म्हणजे काय..?
प्रेरणा म्हणजे काहीतरी साध्य करण्याची आंतरिक ऊर्जाशक्ती.
बाह्य प्रेरणा (Extrinsic Motivation) आणि आंतरिक प्रेरणा (Intrinsic Motivation) यामधील फरक समजून घेणे आवश्यक आहे.
दीर्घकालीन प्रेरणा टिकवण्यासाठी आंतरिक प्रेरणा विकसित करणे महत्त्वाचे आहे.
2.2 प्रेरणा वाढवण्यासाठी प्रभावी तंत्र..
थिबॉ म्युरिस यांनी सातत्याने प्रेरित राहण्यासाठी काही प्रभावी तंत्र सुचवली आहेत:
लक्ष्य स्पष्ट करा (Set Clear Goals) – अस्पष्ट ध्येयांमुळे प्रेरणा कमी होते, तर स्पष्ट आणि लहान लक्ष्ये ठेवल्यास प्रगती दिसते आणि प्रेरणा वाढते.
लहान यशांचा आनंद घ्या (Celebrate Small Wins) – मोठे लक्ष्य गाठण्याआधी लहान टप्प्यांमध्ये प्रगती केली की आत्मविश्वास वाढतो.
अपयशाला सकारात्मक दृष्टीकोनातून पहा (Reframe Failure) – अपयश हे शिकण्याची संधी आहे, असे समजून घेतल्यास आत्मबळ वाढते.
योग्य सवयी विकसित करा (Build Powerful Habits) – प्रेरणा नेहमी स्थिर नसते, म्हणून सवयींच्या मदतीने आपण स्वतःला इच्छित दिशेने मार्गदर्शित करू शकतो.
आपले ‘का’ (Why) स्पष्ट करा – दीर्घकाळ टिकणारी प्रेरणा मिळवण्यासाठी आपल्या उद्देशाचे कारण स्पष्ट असणे महत्त्वाचे आहे.
सकारात्मक लोकांमध्ये राहा (Surround Yourself with Positive People) – चांगल्या लोकांच्या सहवासात राहिल्यास प्रेरणा अधिक वाढते.
2.3 मानसिक ऊर्जा व्यवस्थापन
लेखकाने मानसिक आणि भावनिक ऊर्जा व्यवस्थापन करण्यासाठी काही महत्त्वाचे मुद्दे मांडले आहेत:
योग्य आहार आणि झोप – मानसिक उर्जेसाठी संतुलित आहार आणि पुरेशी झोप आवश्यक आहे.
डिजिटल डिटॉक्स – तंत्रज्ञानाचा मर्यादित वापर आणि सोशल मीडियापासून थोडे दूर राहणे मानसिक स्पष्टता वाढवते.
विश्रांतीचे महत्त्व – जास्त मेहनतीपेक्षा स्मार्ट कामावर भर द्यावा आणि वेळोवेळी विश्रांती घ्यावी.
📕 ह्या पुस्तकाची मुख्य शिकवण.. ✍️
1. आपल्या भावना आणि विचारांवर नियंत्रण ठेवणे शिकल्यास जीवन अधिक आनंदी आणि तणावमुक्त होते.
2. नकारात्मक विचारांवर मात करून सकारात्मकता विकसित करणे महत्त्वाचे आहे.
3. प्रेरणा टिकवण्यासाठी मानसिकता, सवयी, आणि योग्य पर्यावरण आवश्यक आहे.
4. आत्मचिंतन, आहार, झोप, आणि व्यायामामुळे मानसिक ऊर्जा टिकून राहते.
📕पुस्तकाची जमेची बाजू... ✍️
✔ सोप्या भाषेत लिहिलेले आहे, त्यामुळे कोणालाही समजायला सोपे जाते.
✔ व्यवहार्य सल्ले दिले आहेत, जे कोणत्याही वाचकाने त्वरित अमलात आणू शकतात.
✔ सकारात्मक जीवनशैली आणि सवयी विकसित करण्यावर भर दिला आहे.
🔰ह्या पुस्तकाच्या काही मर्यादा.. ✍️
✖ काही गोष्टी पुनरावृत्ती केल्या आहेत, त्यामुळे काही भाग कंटाळवाणे वाटू शकतात.
✖ जास्त खोलात न जाता, मूलभूत उपायांवर भर देण्यात आला आहे.
📕थिबॉ म्युरिस यांच्या Master Your Emotions & Motivation ह्या पुस्तकात काही प्रेरणादायी आणि विचारप्रवर्तक विचार आहेत..
🔰भावनांवर नियंत्रण (Mastering Emotions)...
1. "Your emotions are not who you are; they are just experiences passing through you."
(तुमच्या भावना म्हणजे तुम्ही नाही; त्या केवळ तुमच्या मनात येणाऱ्या तात्पुरत्या अनुभूती आहेत.)
2. "The more you resist your emotions, the more they persist. Accept them, and they will lose their power."
(तुम्ही ज्या भावना दडपण्याचा प्रयत्न करता, त्या अधिक तीव्र होतात. त्यांना स्वीकारा, आणि त्यांची ताकद कमी होईल.)
3. "Your thoughts create your emotions. Change your thoughts, and you’ll change how you feel."
(तुमचे विचारच तुमच्या भावना निर्माण करतात. विचार बदला, आणि तुमच्या भावनाही बदलतील.)
4. "Don’t identify with your negative emotions. Observe them, but don’t let them define you."
(नकारात्मक भावनांशी स्वतःला जोडू नका. त्यांचं निरीक्षण करा, पण त्यांना तुमची ओळख ठरवू देऊ नका.)
🔰प्रेरणा (Motivation)...
5. "Motivation is unreliable. Build habits instead."
(प्रेरणा नेहमी टिकत नाही. त्यामुळे त्याऐवजी चांगल्या सवयी निर्माण करा.)
6. "Your goals don’t define your success. Your daily actions do."
(तुमचे ध्येय तुमच्या यशाची व्याख्या करत नाही; तुमच्या रोजच्या कृती ते ठरवतात.)
7. "Discipline will take you further than motivation ever will."
(शिस्त तुम्हाला जितके पुढे नेईल, तितके प्रेरणा कधीच नेऊ शकत नाही.)
8. "Success is the result of small efforts repeated daily."
(यश म्हणजे रोज केलेले छोटे छोटे प्रयत्नांचे एकत्रित फलित आहे.)
🔰स्वतःमध्ये बदल घडवण्याबाबत (Self-Improvement)
9. "Change starts with awareness. You can’t improve what you don’t understand."
(परिवर्तनाची सुरुवात जाणीव होण्यापासून होते. जे समजत नाही, ते सुधारता येत नाही.)
10. "You become what you consistently do. Choose your habits wisely."
(तुम्ही तेच बनता, जे तुम्ही सातत्याने करता. त्यामुळे तुमच्या सवयी काळजीपूर्वक निवडा.)
11. "If you wait to feel ready, you’ll never start. Action creates motivation."
(जर तुम्ही तयार झाल्याशिवाय सुरुवात करणार नसाल, तर ती वेळ कधीच येणार नाही. कृती हीच प्रेरणा निर्माण करते.)
12. "Small changes lead to big results. Start where you are, use what you have, and do what you can."
(लहान बदल मोठे परिणाम घडवतात. जिथे आहात तिथून सुरुवात करा, जे आहे ते वापरा, आणि जे शक्य आहे ते करा.)
हे प्रेरक विचार तुमच्या भावनांवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी आणि प्रेरणा वाढवण्यासाठी मदत करू शकतात. ह्या पुस्तकाचे मुख्य संदेश म्हणजे – स्वतःच्या भावना समजून घेणे, सकारात्मकता विकसित करणे, आणि सातत्याने कृती करणे!
Master Your Emotions & Motivation हे पुस्तक मानसिक आरोग्य, सकारात्मकता, आणि प्रेरणा याबाबत मार्गदर्शन करते. जीवनात समतोल साधायचा असेल, भावनांवर नियंत्रण मिळवायचे असेल, आणि सातत्याने प्रेरित राहायचे असेल तर हे पुस्तक निश्चितच उपयुक्त आहे.
हे पुस्तक वाचकांना केवळ विचार करायला भाग पाडत नाही, तर प्रत्यक्ष कृती करण्याची प्रेरणा देते. त्यामुळे हे पुस्तक यशस्वी होऊ इच्छिणाऱ्या प्रत्येकाने वाचावे आणि त्यातील तत्वे आचरणात आणावीत मित्रांनो..
धन्यवाद...🙏
-एक पुस्तकप्रेमी आणि समीक्षक :
-लेख संकलन आणि संपादन इंटरनेटवरील माहितीवरून.✍🏻
#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख
🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.
https://www.vidhyarthimitra.com
#वाचनसंकल्पमहाराष्ट्र, #आम्हीं_पुस्तकप्रेमी, #विद्यार्थीमित्र, #वाचनचाळ #वाचनचळवळ, #bookstagram,#die_empty, #रिक्तमरण,#readingcommunity,#मराठीसाहित्यिक, #एकता, #पुस्तकप्रेमीपुणेकर, #पुस्तक, #पुस्तकप्रेमी, #bookshelfspeakers, #पुस्तक_समीक्षा
Post a Comment