थोर शिक्षणतज्ज्ञ तथा समाजसुधारक सर सय्यद अहमद खान यांचा आज स्मृतिदिन... त्यानिमित्ताने त्यांच्या कार्याचं स्मरण.. ✍️

आज : 27 मार्च...

🎓 थोर शिक्षणतज्ज्ञ तथा समाजसुधारक सर सय्यद अहमद खान यांचा आज स्मृतिदिन... त्यानिमित्ताने त्यांच्या कार्याचं स्मरण.. ✍️

सर सय्यद अहमद खान: थोर शिक्षणतज्ज्ञ आणि समाजसुधारक

सर सय्यद अहमद खान (1817-1898) हे भारतातील एक महान शिक्षणतज्ज्ञ, समाजसुधारक आणि मुस्लिम समाजाच्या पुनरुत्थानासाठी कार्य करणारे विचारवंत होते. त्यांनी भारतीय समाज, विशेषतः मुस्लिम समाजाला शिक्षणाच्या माध्यमातून आधुनिक विचारसरणीकडे वळवण्यासाठी महत्वपूर्ण कार्य केले.

🔰त्यांचे कार्य आणि योगदान.. ✍️

1. अलीगढ मुस्लिम युनिव्हर्सिटी (AMU) ची स्थापना...

1875 मध्ये त्यांनी "मोहम्मडन अँग्लो-ओरिएंटल कॉलेज" (MAO College) ची स्थापना केली, जी पुढे अलीगढ मुस्लिम युनिव्हर्सिटी (AMU) म्हणून प्रसिद्ध झाली.

हा शिक्षणसंस्थेचा उद्देश मुस्लीम समाजाला आधुनिक शिक्षण देणे आणि त्यांना विज्ञान, गणित, इंग्रजी व इतर आधुनिक विषयांमध्ये प्रगत बनवणे हा होता.

2. आधुनिक शिक्षणाचा प्रसार...

त्यांनी पारंपरिक शिक्षणपद्धतीच्या मर्यादा ओळखून विज्ञान, गणित आणि तंत्रज्ञान शिक्षणावर भर दिला.

भारतीय मुस्लिम समाजाला इंग्रजी शिक्षण घेण्यासाठी प्रोत्साहन दिले.

3. समाजसुधारक भूमिका..

सय्यद अहमद खान यांनी धार्मिक कट्टरतेच्या विरोधात भूमिका घेतली आणि समाजात आधुनिक विचारसरणी रुजवण्यासाठी प्रयत्न केले.

हिंदू-मुस्लीम ऐक्याचा त्यांनी पुरस्कार केला आणि दोन्ही समाजांमध्ये समन्वय राहावा, यासाठी प्रयत्न केले.

4. लेखन आणि पत्रकारिता..

‘तहझीब-उल-अख्लाक’ (Tehzeeb-ul-Akhlaq) नावाचे मासिक सुरू करून त्यांनी समाजप्रबोधन केले.

त्यांनी इस्लाम धर्म आणि विज्ञान यांच्यातील सहसंबंधावर लेखन केले.

5. ब्रिटिश प्रशासनासोबत संवाद..

1857 च्या स्वातंत्र्य संग्रामानंतर ब्रिटिश आणि भारतीय मुस्लिम समाज यांच्यातील दरी कमी करण्यासाठी त्यांनी प्रयत्न केले.

मुस्लिम समाजाच्या मागासलेपणावर त्यांनी प्रकाश टाकला आणि त्यांना प्रगतीसाठी शिक्षण घेण्याचे आवाहन केले.

सर सय्यद अहमद खान यांचे शिक्षण क्षेत्रातील योगदान भारतातील आधुनिक शिक्षणव्यवस्थेचा पाया मानले जाते.

अलीगढ मुस्लिम युनिव्हर्सिटीमुळे हजारो विद्यार्थ्यांना दर्जेदार शिक्षणाची संधी मिळाली आणि मुस्लिम समाजाच्या शैक्षणिक प्रगतीस चालना मिळाली.

त्यांची विचारसरणी आजही भारतातील शिक्षण आणि समाजसुधारणेच्या क्षेत्रात प्रेरणादायी मानली जाते.

त्यांचे कार्य केवळ मुस्लिम समाजापुरते मर्यादित नव्हते, तर त्यांनी भारतीय समाजाच्या प्रगतीसाठी शिक्षणाचे महत्व अधोरेखित केले. म्हणूनच त्यांना "भारतीय मुस्लिम पुनरुत्थानाचे जनक" म्हणून ओळखले जाते.

आज त्यांच्या स्मृतिदिनानिमित्त विनम्र अभिवादन.. 🌹🙏

-लेख संकलन आणि संपादन इंटरनेटवरील माहितीवरून.✍🏻

-एक पुस्तकप्रेमी आणि समाजमाध्यमकार..

#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख 

🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.

https://www.vidhyarthimitra.com