🔰डॉ. झाकीर हुसैन यांचे जीवन आणि कार्य...

🎓आज दिनांक 8 फेब्रुवारी...

भारताचे पहिले मुस्लिम राष्ट्रपती डॉ. झाकीर हुसैन यांची आज जयंती त्यानिमित्ताने त्यांच्या कार्याची माहिती आणि महती अधोरेखित करणारा एक लेख... ✍️

🔰डॉ. झाकीर हुसैन यांचे जीवन आणि कार्य...

पूर्ण नाव: डॉ. झाकीर हुसैन

जन्म: 8 फेब्रुवारी 1897, हैदराबाद, भारत

मृत्यू: 3 मे 1969, नवी दिल्ली, भारत

पद: भारताचे तिसरे राष्ट्रपती (1967–1969)

महत्त्वाची गोष्ट: ते भारताचे पहिले मुस्लिम राष्ट्रपती आणि राष्ट्रपतीपद सांभाळताना मृत्यू पावलेले पहिले राष्ट्रपती होते.

🎓शैक्षणिक जीवन:

डॉ. झाकीर हुसैन यांचे शिक्षण अलिगढ मुस्लिम विद्यापीठात (AMU) झाले. नंतर त्यांनी जर्मनीच्या बर्लिन विद्यापीठातून अर्थशास्त्रात डॉक्टरेट मिळवली. परदेशी शिक्षणानंतर परत आल्यानंतर, त्यांनी भारतीय शैक्षणिक क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.

🎓त्यांचे महत्त्वाचे शैक्षणिक कार्य:

1. जामिया मिलिया इस्लामिया (Jamia Millia Islamia) चे सह-संस्थापक:

1920 मध्ये स्थापन केलेली ही संस्था डॉ. हुसैन यांच्या शिक्षणविषयक विचारधारेचे केंद्र होते.

त्यांनी 1927 ते 1948 या कालावधीत जामियाचे कुलगुरू (Vice-Chancellor) म्हणून काम केले.

या काळात त्यांनी जामियाला एक प्रगत, स्वतंत्र विचारसरणीचे शैक्षणिक केंद्र म्हणून विकसित केले.

2. अलिगढ मुस्लिम विद्यापीठाचे कुलगुरू:

1948 मध्ये अलिगढ मुस्लिम विद्यापीठाचे कुलगुरू म्हणून नियुक्त झाले.

त्यांनी शैक्षणिक सुधारणांवर भर दिला आणि विद्यार्थी तसेच शिक्षक वर्गात आधुनिक विचार रुजवले.

🔰 त्यांची राजकीय कारकीर्द:

राज्यपाल:

1957 मध्ये ते भारताचे उपराष्ट्रपती म्हणून निवडले गेले.

राष्ट्रपती:

1967 मध्ये ते भारताचे तिसरे राष्ट्रपती बनले.

त्यांनी राष्ट्रपतीपद भूषवताना भारतीय संविधान आणि लोकशाही मूल्यांचे कट्टर समर्थन केले.

त्यांचे नेतृत्व संयम, शिस्त, आणि समाजातील विविध घटकांना एकत्र आणण्यावर आधारित होते.

🔰 त्यांचं सामाजिक योगदान:.. ✍️

1. राष्ट्रीय एकात्मतेचे प्रतीक:

डॉ. हुसैन यांनी त्यांच्या कार्यकाळात धार्मिक सौहार्द, विविधतेत एकता, आणि सहिष्णुतेचे महत्त्व अधोरेखित केले.

2. शिक्षण सुधारणा:

त्यांनी "बेसिक एज्युकेशन" (मूलभूत शिक्षण) या गांधीजींच्या संकल्पनेला प्रोत्साहन दिले.

शिक्षण हे केवळ पुस्तकी न राहता, व्यक्तिमत्व विकासासाठी आवश्यक आहे, असा त्यांचा आग्रह होता.

3. सांस्कृतिक जाणीव:

भारतीय संस्कृतीच्या विविध पैलूंचा सन्मान करत त्यांनी विविध सांस्कृतिक कार्यक्रमांना पाठिंबा दिला.

साहित्य, संगीत, आणि कलेच्या माध्यमातून समाजात एकता निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला.

🔰त्यांना प्राप्त झालेले पुरस्कार आणि सन्मान:

भारत रत्न (1963):

भारताचा सर्वोच्च नागरी सन्मान, त्यांच्या शैक्षणिक आणि सामाजिक कार्यासाठी प्रदान करण्यात आला.

🔰डॉ. झाकीर हुसैन यांची विचारधारा:

लोकशाही मूल्यांचा पुरस्कार:

“लोकशाही ही केवळ निवडणुकांची प्रक्रिया नाही, तर ती एक विचारधारा आहे जिथे सर्वांना समान संधी मिळते.”

शिक्षणाचे महत्त्व:

“शिक्षण हे व्यक्तीचे केवळ बौद्धिकच नव्हे, तर नैतिक आणि सामाजिक विकासाचे साधन आहे.”

🔰डॉ. झाकीर हुसैन यांची वारसा:

डॉ. हुसैन यांचे जीवन हे शिक्षण, समर्पण, आणि राष्ट्रीय एकात्मतेचे प्रतीक आहे. त्यांच्या विचारसरणीचा प्रभाव आजही भारतीय शिक्षण क्षेत्रावर आहे. जामिया मिलिया इस्लामिया आणि इतर संस्थांमध्ये त्यांच्या कार्याचा ठसा आजही जाणवतो.

त्यांच्या जीवनातून आपण शिस्त, कर्तव्यनिष्ठा, आणि सर्वसमावेशकतेचे धडे घेऊ शकतो.

आज त्यांच्या जयंतीनिमित्ताने त्यांच्या कार्यास विनम्र अभिवादन. 🙏

धन्यवाद...🙏

-लेख संकलन आणि संपादन इंटरनेटवरील माहितीवरून.✍🏻

#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख..

🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.

https://www.vidhyarthimitra.com