त्रास सहन करायचा की त्याविरोधात लढायचे ? – योग्य निवड आपले जीवन बदलू शकते मित्रांनो..!

जीवन म्हणजे विविध अनुभवांचा प्रवास. त्यात आनंदाचे क्षण असतात, तसेच काही अडचणी आणि संघर्षही असतात. कधी शरीराला वेदना देणारे त्रास भोगावे लागतात, कधी मनाच्या गाठी खोलवर बसतात, तर कधी नातेसंबंधांतील तणाव आणि परिस्थितीजन्य अडचणी आपल्याला भावनिकदृष्ट्या त्रस्त करतात. काही समस्या अशा असतात ज्या टाळता येत नाहीत, त्यांच्यासोबत समतोल साधत जगावे लागते; तर काहींविरुद्ध ठामपणे लढणे आवश्यक असते.

खरा प्रश्न असा आहे—कुठला त्रास स्वीकारायचा आणि कुठल्याविरोधात लढायचे? हा निर्णय वेळेवर आणि योग्य रीतीने घेता आला, तर आपले मानसिक आरोग्य, आत्मसन्मान आणि संपूर्ण जीवनमान सकारात्मक दिशेने घडू शकते. 

हा लेख याच महत्त्वाच्या निवडीबद्दल आहे मित्रांनो..✍️

जीवनातील संकटांना सामोरे जाताना योग्य तो दृष्टिकोन कसा ठेवायचा, आणि संघर्ष व स्वीकार यांचा समतोल कसा साधायचा.

🔰जे टाळता येत नाही, त्याला सामोरे जाणे शिकावे..!

काही परिस्थिती अशा असतात ज्या बदलणे आपल्या हातात नसते. त्या स्वीकारून, त्यांच्यासोबत समतोल साधून जगण्याची सवय करावी लागते.

उदाहरणार्थ:

दीर्घकालीन आजार: मधुमेह, रक्तदाब किंवा संधिवात यांसारख्या आजारांबरोबर जीवन जगावे लागते. योग्य आहार, नियमित व्यायाम आणि सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवल्यास आपण आरोग्यसंपन्न राहू शकतो.

प्रिय व्यक्तीचे नुकसान: आपल्या आयुष्यात काही लोक कायमचे निघून जातात. अशा वेळी दु:खाला सामोरे जाणे अपरिहार्य असते. त्यातून बाहेर पडण्यासाठी भावनिक स्वीकार, वेळ आणि मानसिक स्थैर्य आवश्यक असते.

परिस्थितीजन्य अडचणी: काही अडचणी जशा आहेत तशा स्वीकाराव्या लागतात, जसे की आर्थिक चढ-उतार, अपयश किंवा काही जबाबदाऱ्या. अशा वेळी संयम आणि दीर्घकालीन योजना महत्त्वाची ठरते.

यासाठी काय करावे..?

✔ परिस्थिती स्वीकारा आणि स्वतःला अनुकूल बनवा.

✔ आपल्या भावना व्यक्त करा – लिहा, बोला, एखाद्या जवळच्या व्यक्तीशी मोकळेपणाने चर्चा करा.

✔ मानसिक आरोग्यासाठी मेडिटेशन, व्यायाम आणि सकारात्मक सवयी जोडा.

✔ अयोग्य दोषारोप टाळा – स्वतःला दोष देण्याऐवजी उपाय शोधण्यावर लक्ष केंद्रित करा.

✔ वेळेनुसार लवचिकता ठेवा – परिस्थितीनुसार बदल स्वीकारणे हीच खरी ताकद असते.

✔ स्वतःला वेळ द्या – मन:शांतीसाठी आपल्या आवडीच्या गोष्टी करा, जसे की वाचन, संगीत किंवा निसर्गात वेळ घालवणे.

✔ गरज भासल्यास तज्ज्ञांची मदत घ्या – समुपदेशन किंवा मानसिक आरोग्यतज्ज्ञांचा सल्ला घेण्यास संकोच करू नका.

🔰जे सहन करणे योग्य नाही, त्याविरोधात लढा दिला पाहिजे!

काही त्रास असे असतात जे सहन करणे योग्य नाही. ते आपल्या आत्मसन्मानावर, मानसिक आरोग्यावर किंवा एकूणच आयुष्याच्या गुणवत्तेवर परिणाम करतात.

उदाहरणार्थ:

विषारी नाती (Toxic Relationships): जर एखादे नाते सतत त्रासदायक ठरत असेल, अपमान, मानसिक छळ किंवा आत्मविश्वास कमी करणारे असेल, तर त्यातून बाहेर पडणे महत्त्वाचे आहे.

अन्याय आणि शोषण: अन्याय सहन करणे म्हणजे त्याला मूक संमती देणे. व्यावसायिक ठिकाणी होणारा अन्याय, लिंगभेद, सामाजिक शोषण अशा गोष्टींविरुद्ध उभे राहायला हवे.

आत्मसन्मानाला धक्का पोहोचवणाऱ्या गोष्टी: जर तुम्ही सतत कमी लेखले जात असाल, तुमच्या क्षमतांवर कोणी विश्वास ठेवत नसेल, किंवा तुम्हाला कमीपणाची जाणीव करून दिली जात असेल, तर त्याविरोधात ठाम भूमिका घ्या.

यासाठी काय करावे.?

✔ आत्मविश्वास वाढवा – स्वतःच्या क्षमतांवर विश्वास ठेवा.

✔ योग्य वेळी "नाही" म्हणायला शिका – आपल्या सीमांची जाणीव ठेवा आणि अनावश्यक तडजोडी टाळा.

✔ गरज पडल्यास मानसिक तज्ज्ञ, समुपदेशक किंवा कायद्याची मदत घ्या – मदत घेणे ही कमजोरी नसून शहाणपणाची निशाणी आहे.

✔ स्वतःसाठी ठाम भूमिका घ्या – अन्याय, शोषण किंवा आत्मसन्मानाला धक्का पोहोचणाऱ्या गोष्टींना ठामपणे विरोध करा.

✔ स्वतःला सतत विकसित करा – नवीन कौशल्ये शिका, ज्ञान वाढवा आणि स्वतःच्या मर्यादा ओलांडण्याचा प्रयत्न करा.

✔ स्वतःच्या भावनांना कमी लेखू नका – आपल्या भावनांना महत्त्व द्या आणि त्यांची योग्य प्रकारे हाताळणी करा.

✔ योग्य लोकांची निवड करा – जे आपल्याला प्रोत्साहन देतात, सकारात्मक ऊर्जा देतात आणि तुमच्या स्वाभिमानाचा आदर करतात अशा लोकांसोबत रहा.

✔ अपयशाला शिक्षण समजा – प्रत्येक अडचण ही एक नवीन शिकवण असते, त्यातून शिकून पुढे जाणे महत्त्वाचे.

🔰स्वीकार vs. संघर्ष – योग्य निर्णय जीवनमान बदलू शकतो!

आपल्या जीवनात आलेल्या प्रत्येक अडचणीवर लढा देण्याची किंवा प्रत्येक गोष्टीला नशिबाचा दोष देण्याची गरज नाही. जे बदलता येत नाही ते स्वीकारा, आणि जे सहन करणे योग्य नाही त्याविरुद्ध ठाम उभे राहा.

✅ स्वीकार केल्याने मनःशांती मिळते. 

✅ संघर्ष केल्याने आत्मसन्मान टिकतो. 

✅ योग्य निर्णय घेतल्याने जीवन अधिक सकारात्मक आणि आनंदी बनते. 

✅ परिस्थिती समजून घेतल्याने अडचणींवर योग्य उपाय शोधता येतो. 

✅ आत्मविश्वास आणि धैर्य वाढल्याने मोठ्या आव्हानांना सामोरे जाता येते. 

✅ अनावश्यक तडजोड टाळल्याने स्वतःचे मूल्य अधिक चांगल्या प्रकारे जपता येते. 

✅ मानसिक आणि भावनिक स्थिरता मिळाल्याने नातेसंबंध सुधारतात. 

✅ जीवनावरचा ताण कमी होतो आणि अंतःशक्ती वाढते.

✅ योग्य निवड केल्याने भविष्य सुरक्षित आणि आशादायी वाटते.

कुठला त्रास सहन करायचा आणि कुठल्याविरोधात लढायचे, हे समजून घेतले तर मानसिक स्थैर्य आणि जीवनशैली दोन्ही सुधारते.

तर मग, आजच ठरवा—तुम्ही कोणता त्रास सहन करणार आणि कोणत्याविरोधात लढणार?

धन्यवाद मित्रांनो..लेख आवडला असेल, तर आपल्या प्रियजनांसोबत नक्की शेअर करा.!

-विचार संकलन आणि संपादन.. ✍️

-एक पुस्तकप्रेमी आणि समाजमाध्यमकार..

#विद्यार्थीमित्र प्रा.रफीक शेख 

The Spirit of Zindagi Foundation 

🎓 डॉ. ए.पी.जे.अब्दुल कलाम विद्यार्थी फाउंडेशन, परभणी.

https://www.vidhyarthimitra.com